فساد اقتصادی به فساد در قدرت خواهد انجامید که فرد از طریق تطمیع و رشوه در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی نیز به کسب قدرت می‌پردازد و این قبیل امور به اشرافیت و اشرافی‌گری خواهد انجامید.
آیت‌الله محسن غرویان، استاد برجسته حوزه علمیه قم درباره نگاه قرآن کریم به مسئله فساد اقتصادی و مبارزه با آن گفت: در این رابطه باید یک سری نکات را در نظر در گرفت. قرآن کریم در سوره نساء آیه ۵۸ می‌فرماید: «إِنَّ اللّهَ یَأْمُرُکُمْ أَن تُؤدُّواْ الأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا». خدا به شما فرمان مىدهد که سپردهها را به صا‌حبان آنها رد کنید.
وی در توضیح این آیه اظهار کرد: بیت‌المال مسلمین یک امانت است که باید به افراد باصلاحیت سپرده شود. اقتصاد یکی از ارکان مهم حکومت و نظام است و بسیاری از ثروت‌های ملی در اختیار حاکمان و کارگزاران حکومت است و به همین جهت این افراد باید اهلیت داشته باشند.
غرویان عنوان کرد: اهلیت به این معنا است که بتوانند این اموال را حفظ کنند و در راه مصالح اسلام و مسلمین به کار بگیرند؛ کسی که خیانتکار است و از بیت‌المال برای منافع شخصی، قومی و قبیله‌ای خودش استفاده می‌کند مفسد در امور اقتصادی است و از دیدگاه قرآن برای سپردن این اموال و ثروت‌ها از اهلیت برخوردار نیست.
این استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: مسئله دیگر این است که فساد اقتصادی فسادهای دیگر را هم به دنبال دارد. وقتی کسی از نظر اقتصادی به انباشت ثروت نامشروع پرداخت و قدرت مالی بالایی پیدا کرد، قدرت سیاسی بالایی هم پیدا خواهد کرد و می‌تواند در مردم نفوذ کند و اثر بگذارد.
وی تأکید کرد: به عبارتی فساد اقتصادی به فساد در قدرت خواهد انجامید که فرد از طریق تطمیع و رشوه در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی نیز به کسب قدرت می‌پردازد و این قبیل امور به اشرافیت و اشرافی‌گری خواهد انجامید.
غرویان اظهار کرد: اشرافیت سرانجام حتی به کفر هم منجر می‌شود. قرآن کریم در سوره علق آیه ۶ و ۷می‌فرماید: «کَلَّا إِنَّ الْإِنسَانَ لَیَطْغَى، أَن رَّآهُ اسْتَغْنَى». حقا که انسان سرکشى می‌کند، همین که خود را بینیاز پندارد.
این کارشناس علوم دینی افزود: وقتی انسان احساس استغنا و بی‌نیازی می‌کند، طغیان می‌کند، قانون را رعایت نمی‌کند و فرمانبرداری اجتماعی ندارد. در مجموع این موارد نکاتی است که در بعد مفاسد اقتصادی می‌توانیم از معارف دینی استفاده کنیم.
آیت‌الله غرویان درباره نقش حوزه و دانشگاه در کاربردی کردن دستورات اقتصادی اسلام در جامعه از قبیل مبارزه با ربا، مذموم بودن تکاثر و مسئله کنز و انباشت غیرمولد ثروت و … گفت: به نظر من باید یک‌سری نشست‌های علمی در این زمینه در حوزه و دانشگاه برگزار شود تا ابعاد مختلف نظری این مسئله مطرح گردد و سپس در رسانه‌ها منعکس شود.
وی تصریح کرد: هر کدام از این حرکات فرهنگی و اجتماعی احتیاج به یک موج‌سازی در جامعه دارد که این موج‌سازی در ابتدا باید از طریق حوزه و دانشگاه آغاز شود و رسانه‌ها آن را در جامعه انعکاس دهند.
این استاد حوزه خاطرنشان کرد: نشست‌هایی که صاحب‌نظران درباره همین مفهوم تکاثر، ربا و چرایی جنگ با خدا بودن ربا، احتکار و گران‌فروشی، ستم اقتصادی، اختلاف طبقاتی و رابطه فقیر و غنی باید بحث کنند.
غرویان در ادامه افزود: اینها مفاهیم اقتصادی است که فلسفه اقتصاد اسلامی را تبیین می‌کند و مبادی تصوری و تصدیقی آن را توضیح می‌دهد. این موارد در ابتدا باید به شکل نظری از سوی کارشناسان مطرح شود تا در ادامه به لایه‌های مختلف جامعه تسری داده شود و موجی ایجاد کند و کم کم آثار و نتایج عملی آن در جامعه آشکار شود.
آیت الله غرویان درباره دلایل اطلاق تعبیر جهاد حقیقی به مبارزه با مفاسد اقتصادی از سوی مقام معظم رهبری گفت: خود مفهوم جهاد شاخصه‌هایی دارد؛ جهاد امری بسیار صعب و دشوار است که احتیاج به مجاهده در آن است، از طرفی مبارزه با مفاسد اقتصادی نیز بسیار پیچیده است.
وی یادآور شد: از آنجا که هوای نفس و میل و رغبت انسان به زخارف و ثروت دنیا بسیار شدید و عمیق است، حال اگر بخواهیم عدالت را در جامعه اجرا کنیم باید با هواپرستی و میل به دنیا مبارزه کنیم و از این جهت این مبارزه نوعی جهاد و مجاهده است.
این استاد برجسته حوزه علمیه قم در پایان اظهار کرد: نکته دیگر اینکه میل به طغیان در انسان‌ها وجود دارد. به هر حال کسی که از ابعاد مختلف مانند جسمی، مالی و … قوی‌تر باشد معمولا می‌خواهد بر افراد ضعیف‌تر غلبه کند. ثروت مادی هم برای انسان قدرت می‌آورد و روحیه استکبار و قدرت‌طلبی در انسان را تقویت می‌کند، از این جهت مقام معظم رهبری تعبیر جهاد را به کار بردند برای اینکه سختی کار را یادآور شوند، ولی این مبارزه شدنی است و باید از یک نقطه این مبارزه جهادی را شروع کرد.
منبع: ایکنا
