محمدجواد شریف زاده در گفت‌‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، با اشاره به حفظ رشد 30 درصدی نقدینگی سال 94 تا 12 ماه منتهی به تیر ماه امسال، اظهارداشت: نقدینگی هزار و 81 هزار میلیارد تومانی، درواقع مطالبات تمردم از بانک‌ها است.
وی افزود: نرخ‌های بالای سود و رکود اقتصادی باعث می‌شود مردم این پول‌ها را به سمت تقاضای سرمایه‌گذاری و مصرفی هدایت نکنند.
این اقتصاددان با بیان اینکه این شرایط موجب می‌شود خروج اقتصاد از رکود با کندی مواجه و با وجود رشد بالای نقدینگی تورم افزایش نیابد، گفت: تورم نقطه به نقطه 9.5 درصد رسیده و در صورت ادامه این رشد نقدینگی، احتمال افزایش نرخ تورم سالانه به سطح دو رقمی وجود دارد اما وضعیت کنونی پتانسیل تورم را دارد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا عملکرد سه سال گذشته انضباط پولی بوده است، گفت: تعریف انضباط پولی، تعریف دقیقی نیست ولی روند نشان می‌دهد که بانک مرکزی به هر دلیلی نتوانسته انضباط مطلوبی را برقرار کند.
شریف زاده افزود: البته قابل درک است که بانک‌ها با مشکلات اعتباری و دولت با کسری بودجه مواجه بوده و این دو مساله موجب تزریق اعتبار از سوی بانک مرکزی و افزایش شدید نقدینگی در اقتصاد شده است. در شرایط فعلی قرض دادن به دولت منطقی به نظر می‌رسد اما افزایش ضریب فزاینده نقدینگی نگران کننده است و این ضریب در چارچوب انضباط پولی قابل کنترل بود.
به گفته سیاست‌گذار پولی هم متوجه این شرایط نگران کننده هست زیرا احتمال از دست رفتن دستاوردهای کنترل تورم وجود دارد.
* وضعیت بانک‌ها روز به روز بدتر می‌شود
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بانک‌ها با روش‌هایی مثل صندوق سرمایه‌گذاری سپرده با نرخ‌های بالا جذب می‌کنند، گفت: در ترازنامه بانک‌ها هر سال میزان مطالبات بخش خصوصی از بانک‌ها (جمع سود سپرده‌گذار) حدود 20 درصد رشد می‌کند و یکی از دلایل رشد بالای نقدینگی همین نرخ‌های سود بانکی است که متاسفانه تدبیری برای آن به‌کار گرفته نمی‌شود.
* اقدامات جدید بانک مرکزی خوب، اما ناکافی است
شریف زاده تصریح کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد بانک‌ها روز به روز وضعیت بدتری پیدا می‌کنند و فاصله دارایی به بدهی بیشتر می‌شود. البته بانک‌ها اقدامات جدید و خوبی را در بحث نظارت و مجامع بانک‌ها انجام می‌دهد که کافی نیست.
* امید بانک‌ها به تورمی شدن اقتصاد
وی با بیان اینکه بانک‌ها امیدوارند با این تزریق پول به اقتصاد، تورم افزایش یابد، گفت: امید بانک‌ها افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن، ارز و طلا است تا بتوانند بخشی از دارایی‌هایشان را به پول تبدیل کنند.
این اقتصاددان افزود: معمولا تورم به ضرر طلبکار و به زیان بدهکار است و بانک‌ها بزرگترین بدهکار در اقتصاد هستند. بنابراین بانک‌ها به دنبال این هستند که خود را با تورم نجات دهند. بخش قابل توجهی از منابع بانک‌ها درگیر حوزه مسکن است و راهکار دیگری هم برای حل این معضلات در نظر گرفته نمی‌شود.
* بانک‌های مشکل‌دار باید ورشکسته شوند
وی با بیان اینکه بسیاری از مشکلات فعلی اقتصاد کشور به نظام بانکی مربوط می‌شود زیرا سیستم بانکی عملا ورشکسته است، اظهارداشت: یکی از راهکارهای حل این چالش سیستم بانکی، ورشکستگی بانک‌های مشکل‌دار است.
*بانک‌ها مشکل‌دار سیستم بانکی را به سمت بانکداری ربوی سوق داده‌اند
شریف زاده ادامه داد: بانک‌ها در ساختار بانکداری بدون ربا باید براساس منافع حاصل از اعطای تسهیلات در قالب عقود اسلامی، سود به سپرده‌گذار پرداخت کند اما ساختار فعلی ربوی است و در این قالب بانک‌ها بیش از آنچه که از محل اعطای تسهیلات و سرمایه‌گذاری سود به دست می‌آورند را به سپرد‌گذار می‌دهند. صورت‌های مالی بانک‌ها نشان می‌دهد عملا بانک‌ها زیان‌ده شده‌اند.
تدبیر اساسی این است که بانک‌ها به دو دسته سالم و مشکل‌دار تقسیم شوند. برای بانک‌های سالم و بانک‌های مشکل‌دار نسخه جداگانه‌ای در نظر گرفته شود. بانک‌های مشکل‌دار به روش‌هایی باید ورشکسته شوند تا سیستم بانکی به مسیر صحیح خود هدایت شود.
البته برای انحلال و ورشکستگی بانکی به مدل‌های مختلفی می‌توان رسید. راه‌حل برای ورشکسته کردن بانک‌های مشکل دار وجود دارد ولی هزینه سیاسی آن بسیار بالا است.
منبع: فارس
