یکی از مصادیق ربا که عامه مردم از آن خبر ندارند قرض به شرط قرض است . به این فتاوا توجه کنید :
فتوای آیت الله صافی گلپایگانی درباره قرض به شرط قرض:
سئوال) بعضی از صندوقهای قرض الحسنه میگویند: در صورتی وام میدهیم كه مثلا 6 ماه یا یك سال در نزد ما سپرده داشته باشید، آیا این شرط صحیح است؟
جواب) اگر پول گذاشتن در صندوق، مشروط به قرض دادن پس از شش ماه باشد، حكم ربا دارد
به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آیت ا.. صافی گلپایگانی
این همان کاری است که بسیاری از صندوق های قرض الحسنه که اسامی ائمه اطهار علیهم السلام روی آن گذاشته شده است رواج دارد . در این زمینه خودم هم از مقام معظم رهبری و دیگر مراجع تقلید از طریق ایمیل استفتاء کرده ام که سئوال و پاسخ آنها به این شرح است :
سئوال از مقام معظم رهبری :
آیا قرض به شرط قرض رباست ؟ مثلا اگر فرد الف به فرد ب یک میلیون تومان قرض بدهد و شرط کند که بعد از رسیدن زمان پرداخت اصل قرض فرد ب علاوه بر پرداخت یک میلیون تومان ، مبلغ مشخصی به فرد الف قرض بدهد آیا این مصداق رباست ؟ برخی بانکها و موسسات مالی هم اکنون به همین شیوه عمل می کنند و می گویند مبلغی به عنوان قرض یا سپرده برای مدت مثلا ۳ ماه نزد بانک پول بگذار تا پس از ۳ ماه بانک یا موسسه دو برابر مبلغ مورد نظر را قرض بدهد؟ آیا این شیوه مصداق رباست؟
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
اگر دادن پول به صندوق به این عنوان باشد كه آن پول براى مدّتى نزد صندوق به صورت قرض بماند به این شرط كه صندوق هم بعد از آن مدّت، وامى دراختیار او قرار دهد و یا وام دادن صندوق مشروط به این شرط باشد كه او قبلاً مبلغى را در صندوق گذاشته باشد، این شرط در حكم ربا بوده و شرعاً حرام و باطل است، ولى اصل قرض نسبت به هر دو طرف صحیح مىباشد.
موفق و مؤید باشید.
شماره استفتاء :185095
سئوال از آیت الله سیستانی :
آیا قرض به شرط قرض رباست ؟ مثلا اگر فرد الف به فرد ب یک میلیون تومان قرض بدهد و شرط کند که بعد از رسیدن زمان پرداخت اصل قرض فرد ب علاوه بر پرداخت یک میلیون تومان ، مبلغ مشخصی به فرد الف قرض بدهد آیا این مصداق رباست ؟ برخی بانکها و موسسات مالی هم اکنون به همین شیوه عمل می کنند و می گویند مبلغی به عنوان قرض یا سپرده برای مدت مثلا 3 ماه نزد بانک پول بگذار تا پس از 3 ماه بانک یا موسسه دو برابر مبلغ مورد نظر را قرض بدهد ؟ آیا این شیوه مصداق رباست ؟
پاسخ آیت الله سیستانی
بسمه تعالی
بله رباست
موفق باشید
دفتر حضرت آیت الله العظمى سیستانى (دام ظله) – بخش استفتائات
سئوال از آیت الله مکارم شیرازی
آیا قرض به شرط قرض رباست ؟ مثلا اگر فرد الف به فرد ب یک میلیون تومان قرض بدهد و شرط کند که بعد از رسیدن زمان پرداخت اصل قرض فرد ب علاوه بر پرداخت یک میلیون تومان ، مبلغ مشخصی به فرد الف قرض بدهد آیا این مصداق رباست ؟ برخی بانکها و موسسات مالی هم اکنون به همین شیوه عمل می کنند و می گویند مبلغی به عنوان قرض یا سپرده برای مدت مثلا 3 ماه نزد بانک پول بگذار تا پس از 3 ماه بانک یا موسسه دو برابر مبلغ مورد نظر را قرض بدهد؟ آیا این شیوه مصداق رباست؟
پاسخ آیت الله مکارم شیرازی
بسم الله الرحمن الرحیم
:: با اهداء سلام و تحیت؛
جواب : آری، مصداق رباست اما در مورد سپرده به بانکها یا موسسات مالی بدانید هر گاه شرط مذکور براى اعطاى تسهیلات بیشتر به سایر متقاضیان وام باشد، نه صاحبان صندوق، اشکالى ندارد.
همیشه موفق باشید
دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی / بخش استفتاءات
منبع:تا صیح ظهور