اقسام ربا
886. از نظر شرع مقدس اسلام چند قسم ربا وجود دارد؟
ج. دو قسم ربا وجود دارد: 1) رباى معامله اى، و آن ربايى است كه يكى از دو چيز مثل هم با زياده ى همان چيز به مثل ديگر فروخته مى شود، مانند فروختن يك كيلو گندم به دو كيلو از آن و اين قسم از ربا در مكيل و موزون است.
2) رباى قرضى، و آن شرط زياده كردن در قرض و وام است، مثل اين كه مالى را وام بدهد، به شرط آن كه وام گيرنده بيشتر از مقدارى كه وام گرفته بپردازد، و فرقى نمى كند كه اين زياده پول يا جنس يا كار و خدمتى بوده باشد.
تكليفى يا وضعى بودن حرمت ربا
887. اگر معامله اى ربوى صورت بگيرد و يا قرضى ربوى انجام شود، فقط طرفين معامله مرتكب حرام تكليفى شده اند، يا معامله و قرض آنان نيز باطل است؟
ج. حرمت تكليفى و وضعى هر دو را دارد، يعنى از آن معامله، ملكيّت حاصل نمى شود.
ربا بين زن و شوهر
888. آيا بين زن و شوهر ربا جايز است و فرقى بين ازدواج دايم و غيردايم هست؟
ج. اشكال ندارد و فرقى بين دايم و غير دايم نيست.
ربا بين پدر و جدّ
889. آيا جمله ى «لا ربا بين الوالد و ولده» شامل ولد با واسطه و جدّ هم مى شود؟
ج. نوه به حكم فرزند است و ربا بين آن ها اشكال ندارد.
ربا بين مادر و فرزند
890. آيا ربا بين مادر و فرزند و يا بين پدر و دختر جايز است؟
ج. ميان پدر و فرزند اعمّ از پسر و دختر جايز است، امّا بين مادر و فرزند جايز نيست.
جواز حيله براى فرار از ربا
891. حيله هاى شرعى و راه هاى فرار از ربا با شدت حرمت و عذاب و عقاب ه ايى كه براى ربا ذكر شده است، چگونه توجيه مى شود؟
ج. ربا از بزرگ ترين محرمات در دين اسلام است و اين مطلب با وجود راه هاى شرعى جهت حيله و فرار از آن منافات ندارد، همانند زنا با عظمت حرمت آن و ازدواج در بسيارى از انواعش كه هيچ تفاوتى با هم ديگر ندارند، مگر خواندن صيغه با شرايطش، هر چند به صورت انقطاعى و موقت باشد.
هديه رباخوار
892. اگر شخص رباخوار چيزى به ما هديه كند، استفاده از آن چه حكمى دارد؟
ج. تا علم نداريد كه آن هديه از عين مال حرام است، براى شما حلال است.
