ربا بلای خانمان سوز

خداوند متعال در چندین آیه قرآن ربا (پول سودی) را حرام و مایه فساد و تباهی اجتماع انسانی می‌داند بنابراین پیروان قرآن باید با دقت کامل و تحقیق و مطالعه لازم به این موضوع مهم توجه داشته باشند تا گرفتار فساد گوناگون اخلاقی، اجتماعی و … نشوند. چون مهمترین عامل هر نوع معضلات و انحرافات فکری غذای حرام است. بعلاوه غذای حرام مانع قبولی عبادات می‌شود چنانکه پیامبر اسلام (ص) می‌فرماید: « یک لقمه غذای حرام تا چهل شب هیچ عبادتی قبول نیست ».
امام مهدی (عج) می‌فرماید: « لعنت خدا و رسول به کسی که یک درهم مال حرام بر مال خود بیفزاید. » تأکید قرآن و اولیاء دین بر دوری کردن از غذای حرام این است که انسان را از مسیر الهی و انسانی منحرف کرده و به علت آلودگی فکری مسیر باطل و حیوانی را بر مسیر الهی و صراط مستقیم برتر می‌داند چرا که از مبدأ حق و حقیقت که تنها خالق همه مخلوقات، حیات دهنده و آگاه کننده همگان است بریده و سرگردان و غافل مانده است. چنانکه الهی قمشه‌ای سروده است:
حرام آرد به دل صد فکر باطل
کند دل ز یاد دوست غافل
آیاتی که (ربا) پول سودی، پول اضافی گرفتن از وام گیرندگان را حرام اعلام کرده است عبارتند از:
1ـ سوره آل عمران آیه 130ـ131 « ای ایمان آورندگان، ربا (پول اضافی که سود پول نامیده می‌شود) چند برابر نخورید! از خدا بپرهیزید تا رستگار شوید و از آتشی بپرهیزید که برای کافران آماده شده است.» هدف آیه هشدار به کسانیکه قرآن را قبول دارند اما به علت عدم آگاهی مبتلا به معامله حرام می‌شوند که بسیار روشن در چندین آیه قرآن تذکر داده شده است. این آیه نهی قطعی برای دوری کردن از این شیوه عصر جاهلیت است. زیرا قبل از ظهور اسلام معاملات ربوی و گرفتن سود پول بسیار رواج داشت. مهمترین مخالفان پیامبر اکرم (ص) هم از گروه ربا خواران و ثروت اندوزان بودند. بنابراین ربا خواران در ردیف دشمنان پیامبر اکرم (ص) هستند. لقمه‌ی حرام که دین اسلام بدان توجه دارد نه تنها ربا خواری و گرفتن پول سودی می‌باشد بلکه شامل انواع درآمدهایی است که از راه غیر شرعی و غیر قانونی بدست می‌آید. مانند: دزدی، دروغ، غصب، رشوه، احتکار، غش، گرانفروشی، کم‌فروشی و… که همه این صفات زشت و غیر انسانی عامل مهمی در ایجاد طبقات اجتماعی مانند:
طبقه ثروتمند و فقیر، تضعیف ارتباط اجتماعی، عدم همدلی و عاطفه انسانی است که قرآن شدیداً هشدار می‌دهد. وای بر کم فروشان. وای بر نماز گزاران. کم‌فروشان کسانی هستند که در هنگام خریدن اجناس از مردم به مقدار و وزن کامل می‌خرند اما در موقع فروختن به مقدار و میزان کمتر می‌فروشند. در واقع کم‌فروشان کسانی هستند که حقوق مردم را کامل پرداخت نمی‌کنند.
هشدار قرآن به نمازگزاران، افرادی هستند که فقط به ظاهر نماز می‌خوانند اما قوانین نماز را رعایت نمی‌کنند زیرا نماز خواندن فقط ظاهر آن نیست بلکه برپا داشتن و عمل به قوانین نماز است و آن رعایت ادب و تربیت، هدایت، همکاری، همدلی، تواضع و فروتنی و رعایت کلیه قوانین اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی با مردم در جامعه است در غیر اینصورت نماز او تظاهر و فریب و از دیدگاه قرآن مردود است. توجه به (ربا) و گرفتن پول سودی فکر و ذهن انسان را مشوش و او را بنده درهم و دینار می‌کند در نتیجه از مسئولیت الهی و تعالی جویی و هدایت دیگران که فلسفه خلقت انسان است باز می‌دارد.

نویسنده: محمد محتشمی ـ پژوهشگر دینی و کارشناس نماز
منبع: مردم جنوب