حسن سبحانی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران عصر امروز ۲۲ مهرماه ۹۳ درنخستین همایش «اقتصاد بدون ربا» که در این دانشگاه برگزار شد با اشاره به اینکه انسان در انتخاب دین آزاد است گفت: «این به این معناست که ما براساس تحقیق و جست و جو راهی را که ما را به یقین برساند انتخاب می کنیم. چنانچه در اسلام تأکید شده که تقلید جایز نیست. انتخاب کردن مستلزم آن است که فرد انتخاب کننده به التزامات آنچه انتخاب کرده است پایبند باشد.»
وی در ادامه به ضرورت پایبندی به دستورات دین اشاره کرد و گفت: «بر این اساس آموزه های از دین برای افرادی که دین را انتخاب کرده اند وجود دارد که باید به آن عمل کنند و این تنها راه تمیز انسان بی دین و دیندار است. اگر تفاوتی در رفتار فرد دیندار و بی دین وجود نداشته باشد آن فرد هیچ تعهد و پایبندی به دین ندارد.»
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی قرض و وام را در دین دارای احکام و شرایط خواند و افزود: «در دین توصیه هایی به قرض دهنده و قرض گیرنده شده است که برای تنظیم روابط بین این دو می باشد. نوعی از قرض که قرض الحسنه است طبق تفاسیر قرآن عمدتا به انفاق نسبت داده شده است. اما در اصل موضوع اگر قرض داده شود و شرط شود که به خاطر این قرض مازادی وصول خواهد شد این مازاد رباست و ربا در اسلام حرام است.»
وی افزود: «تحقق قرض به شرط کاری ممنوع و حرام در اسلام شمرده می شود. این مقوله بهترین معیار برای ارزیابی بانکداری ماست که آیا در اقتصاد، فعالیت های مبتنی در غرب وجود دارد یا نه و یا اگر قرضی وجود دارد مبتنی بر شرط مازاد می باشد یا نه.»
نماینده سابق مجلس در ادامه به بخش های دیگر بانک غیر از قرض الحسنه اشاره کرد و گفت: «اگر در این بخش ها مازادی گرفته شود این در نظام بانکداری صحیح نیست و آنچه در اسلام گفته شده این است که به ازای قرض مازاد نگیرید.»
وی افزود: «برخی از افراد در بانکداری ما مفاهیمی را رایج کرده اند که مثلا فردی پولی را به جایی قرض دهد و بدون در نظر گرفتن تورم فقط و فقط پول اصلی خود را بگیرد که این به منزله آن است که توجهی به نرخ تورم نشود.»
سبحانی نظریه ای را در رابطه بین نرخ سود و نرخ تورم بیان کرد و گفت: «عده ای بر این باورند که اگر نرخ تورم پایین بیاید، نرخ سود هم پایین می آید که به نظر من ورود به این بحث ها اشکال و انحراف دارد، چه برسد به آنکه بخواهیم در این مقوله رفع شبهه کنیم. تمامی شبهات ما باید در بخش قرض پول برطرف شود، نه گردش پول در فعالیت های دیگر.»
وی با بیان اینکه اگر قوانین غرب اصلاح شود بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد گفت: «مشکل جامعه ما این است که می خواهیم از غرب پول مازاد به دست بیاوریم که این با راه انتخابی ما یعنی دین اسلام در تضاد است.»
عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران در پایان با اشاره به «مستند فاکتور صوری» گفت: «مانند آنکه در فیلم گفته شد باید به این توجه شود که آیا می شود فعالیتی در ابتدا اسلامی به نظر بیاید ولی در ادامه و بطن کار این کار غیر اسلامی انجام شود؟ این به مثابه آن است که مثلا در عقد ازدواج آنقدر شرط ضمن عقد گذاشته شود که ماهیت عقد اصلی از دست برود که متأسفانه امروزه در فعالیت های اقتصادی و بانکداری ما به چشم می خورد.»
همچنین در این مراسم از مقالات برتر و عوامل مستند «فاکتور صوری» تجلیل به عمل آمد. سیدمهدی بنی طبا، برای مقاله «راهکارهای مناسب به منظور نزدیک شدن به بانکداری بدون ربا»، وهاب قلیچ برای مقاله «بررسی موانع حذف ربا از نظام بانکی» و خانم فرشته ملاکریمی برای مقاله «بررسی تطور آرا فقهی و قانونی در خصوص جریمه دیرکرد» موفق به کسب رتبه مقالات برتر این همایش شدند.
این همایش به همت گروه «اقتصاد پاک» و با همکاری بسیج دانشجویی دانشگاه تهران از ساعت ۱۵ الی ۱۸ روز ۲۲ مهرماه با حضور کارشناسان مختلف در تالار جوزی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران برگزار شد. گزارش تصویری این همایش را از اینجا ببینید.
فعالین فرهنگی دانشگاه‌ها و شهرها می‌توانند با مراجعه به آدرس http://safirfilm.ir/registration یا از طریق شماره تماس ۰۹۳۸۴۴۶۰۳۴۴ اقدام به ثبت نام جهت اکران این مستند «فاکتور صوری» کنند.
منبع: سفیر فیلم
