این باور که ایالاتمتحده در آستانهی سقوط اقتصادی هولناکی قرار دارد برای مردم آمریکا غیرقابلتصور است. با این وجود، اقتصاد برای چند سال نسبتاً پایدار بوده است و بازار بورس همچنان وضعیت روبه رشد خود را حفض کرده. در روز جمعه -۹ آبان ۱۳۹۳-،
Dow و
S&P ۵۰۰ هر دو با افزایش شاخص بسته شدند. به مدت یک سال
S&P ۵۰۰ تا سقف ۹ درصد و
Nasdaqتا سقف ۱۱ درصد بسته شد و مصرفکنندگان آمریکایی برای صرف هزینهی ۶۰۰ میلیارد دلاری در فصل کریسمس امسال آماده میشوند. این مبلغ از کل اندازهی اقتصاد سوئد بیشتر است؛ بنابراین چه کسی میتواند از فروپاشی اقتصادی سخن بگوید؟
بسیاری تأیید خواهند کرد، ما موانعی درراه بازگشت به سال ۲۰۰۸ داشتیم اما پسازآن، بازگشت به شرایط عادی سخت شد. چرا باید نگران فروپاشی اقتصادی بود زمانی که همهچیز در اطراف ما باثبات است؟
متأسفانه، این مدت کوتاه که در حال لذت بردن از آن هستیم تنها یک وَهم است. مشکلات ساختاری که باعث بحران مالی سال ۲۰۰۸ شد هنوز بهبود نیافته است؛ درواقع، عمدهی مشکلات بلندمدت اقتصادی بدتر شدهاند. اما بیشتر آمریکاییها این روزها توجه کمی دارند. در دنیایی که ما بهسادگی به عبور کردن از کنار مسائل خو گرفتهایم، بازهی خبری تنها ۴۸ ساعت دوام دارد و با این حساب سال ۲۰۰۸ مربوط به گذشتههای دور است.در ایالاتمتحدهی حال حاضر، کل سیستم اقتصادی ما بر پایه بدهی است. بدون بدهی، فعالیتهای اقتصادی بسیار کمی صورت میپذیرد. ما به وام مسکن برای خرید خانههایمان نیاز داریم، همچنین به وام خودرو برای خرید وسایل نقلیهمان و به کارتهای اعتباری برای خرید در تعطیلات.
اینهمه بدهی از کجا آمده است؟ از بانکها میآید؛ اَبَربانکهایی Too Big to Fail Banks که قلب این سیستم بدهیمحور هستند. -اصطلاح Too Big to Fail برای شرکتهایی استفاده میشود که به دلیل اندازهی بزرگ و گسترهی وسیعشان در اقتصاد، ورشکسته شدن انها باعث ایجاد ضربهی سنگینی به اقتصاد ملی و بینالمللی میشود. با این ملاحظه در اینجا عبارت Too Big to Fail به «اَبَربانک یا اَبَرشرکت» ترجمه شده است/مرکز پایش.-
آیا شما وام مسکن یا وام خودرو یا کارت اعتباری از اَبَرشرکتها دارید؟ درصد زیادی از مردمی که این مقاله را میخوانند دارند. شاید بسیاری نخواهند بشنوند که بدون این بانکها ما اقتصادی هم نداشتیم. زمانی که شرکت Lehman Brothers در سال ۲۰۰۸ فروپاشید، تقریباً به خاطر بحران و شکست در کل سیستم بود. به تبع آن بازار بورس ورشکست شد و ما یک فساد کامل بازارهای اعتباری را شاهد بودیم.
هرچند متخصصانی مانند پائول کروگمن Paul Krugman -برنده جایزهی نوبل اقتصادی در سال ۲۰۰۸- بیان کردهاند که مشکل اَبَربانکها تمام شده است، اما واقعیت این است که اکنون بحرانی بزرگتر از قبل در راه است. در مقایسه با ۵ سال گذشته، اکنون ۴ بانک بزرگ در کشور ۴۰ درصد بزرگتر شدهاند. لوسآنجلس تایمز اینگونه نوشته است که:
«قبل از قوع بحران مالی ۲۰۰۸، وِلز فارگو Wells Fargo و شرکا ۶۰۹ میلیارد دلار دارایی داشتند و اکنون ۱.۴ تریلیون دلار دارایی دارند. بانک آمریکا Bank of America واجد ۱.۷ تریلیون دلار دارایی بود که الآن تا سقف ۲.۱ تریلیون دلار رسیده است و دارایی JPMorgan Chase، بزرگترین بانک کشور، از ۱.۸ تریلیون دلار به ۲.۴ تریلیون دلار افزایش یافته.»
همزمان با بزرگتر شدن این بانکها، ۱۴۰۰ بانک کوچک بهطور کامل از صنعت بانکداری ناپدید شدند؛ این یعنی که ما بیشتر از همیشه به این ابربانکها وابسته شدهایم.
در این هنگام، ۵ بانک بزرگ آمریکا صادرکنندهی ۴۲ درصد از تمام وامهای ایالاتمتحده هستند و ۶۷ درصد از کل داراییهای سیستم مالی آمریکا متعلق به ۶ بانک بزرگ کشور است؛ اگر کسی بیاید و این بانکها را از بین ببرد، اقتصاد ما یکشبه نابود میشود. بنابراین سلامت این تعداد انگشتشمار از مؤسسات بانکی بسیار قدرتمند برای اقتصاد ما مهم است؛ اما متأسفانه این بانکها عمیقاً به قمار معتاد شدهاند.
آیا تابهحال مردمی را دیدهاید که زندگی خود را توسط اعتیاد طوری نابود میکنند که حتی نمیتوانند کوچکترین حرکتی کنند؟ این همان اتفاقی است که برای این بانکها افتاده است. آنها والاستریت را به بزرگترین کازینوی تاریخ دنیا تبدیل کردهاند. بیشتر اوقات آنها شرطبندی کرده و پول زیادی به دست میآورند؛ اما با نگاه به سال ۲۰۰۸ میبینیم پیشبینی غلط آنها میتوانست همهچیز را نابود کند.
خطرناکترین و نگرانکنندهترین شرطبندی، «مشتقات Derivatives» است. درواقع، آنها بر سر اینکه چه اتفاقی در آینده خواهد افتاد یا نخواهد افتاد شرط میبندند. بانکهای بزرگ از الگوریتمهای پیچیده استفاده میکنند -منظور روشهایی است که با استفاده از دادههای آماری و به کارگیری آنها در فرمولهای تعریفشدهی دانش مالی Finance و اقتصادسنجی Econometrics میتوانند تحولات آتی بازار را با توجه به روند گذشته و شرایط فعلی آن پیشبینی کنند/مرکز پایش.- که آنها را در طرف برندگان این شرطبندی قرار دهد، اما این روشها کامل نیستند. آنها کامل نیستند چون بر پایه فرضیاتیاند که از جانب مردم به دست میآیند؛ ممکن است آنها انسانهای باهوشی باشند اما همچنان انساناند.
اگر همهچیز مانند چند سال پیش پایدار بماند، این روش خیلی خوب جواب میدهد؛ اما اگر همراه با اتفاقاتی مثل سقوط عمده بازار سهام، فروپاشی بانکهای اروپایی و آسیایی، یک تغییر تاریخی در نرخ بهره، همهگیری ابولا، یک فاجعه طبیعی ناگوار یا وقوع یک انفجار EMPعظیم خورشیدی میتواند هر چیزی را از تعادل خود خارج کند.
Acrobat Nik Wallendaبرای طی کردن مسافت وسیع بامهارت بالا بدون تور امنیتی خبرساز شده است. خب این دقیقاً همان کاری است که ابر بانکها هرروز میکنند. باگذشت هرسال، این بانکها بیملاحظهتر شدهاند و تاکنون هیچ عواقب جدی پیش نیامده است. اما بدون شک یک روز این اتفاق خواهد افتاد.
شما در مورد قماربازی که در شرطبندی ۲۰۰.۰۰۰ دلاری قرار گرفته اما تنها ۱۰.۰۰۰ دلار برای پوشش این بدهی دارد چه میگویید؟ قطعاً فکر میکنید این قمارباز احمق است؛ اما این کاری است که بانکهای بزرگ ما انجام میدهند؛ به موارد زیر توجه کنید، وضعیتی است که بانکهای ما هماکنون با آن روبهرو هستند:JPMorgan Chase بیشتر از ۶۷ تریلیون دلار پول در معرض از دست دادن دارد؛ اما دارایی آن تنها ۲.۵ تریلیون دلار است.Citibank بیشتر از ۶۰ تریلیون دلار پول در معرض از دست دادن دارد؛ اما دارایی آن تنها ۱.۹ تریلیون دلار است.Goldman Sachs بیشتر از ۵۴ تریلیون دلار پول در معرض از دست دادن دارد؛ اما دارایی آن کمتر از یک تریلیون دلار است.Bank of America بیشتر از ۵۴ تریلیون دلار پول در معرض از دست دادن دارد؛ اما دارایی آن تنها ۲.۲ تریلیون دلار است.Morgan Stanley بیشتر از ۴۴ تریلیون دلار پول در معرض از دست دادن دارد؛ اما دارایی آن کمتر از یک تریلیون دلار است.
بیشتر مردم نمیدانند که چهقدر سیستم مالی ما آسیبپذیر است. حقیقت این است که فروپاشی این ابربانکها هرزمانی ممکن است رخ دهد و زمانی که اینها سقوط کنند، اقتصاد آمریکا نیز سقوط خواهد کرد.
Michael Snyder
۲ November ۲۰۱۴
۱۱ آبان ۱۳۹۳
اصل این مطلب را میتوانید از اینچا پی بگیرید.
منبع: کد آمایی