«دست نامرئی» مبنایی بود که آدام اسمیت -پدر علم اقتصاد- با تبیین آن در کتاب ثروت ملل، دانش اکانومی -اقتصاد- Economics را تعریف و تئوریزه کرد.
در ماهنامهی همشهری اقتصاد شماره ۱۹ طی مصاحبهای با دکتر حسین راغفر، در مهرماه ۱۳۹۲ به تحلیل سیاستهای اقتصادی دولتهای نهم و دهم و همچنین برنامههای اقتصادی دولت تازه انتخابشدهی یازدهم پرداختند که در اثنای صحبت، علت مشکلات اقتصادی ایران مانند تورم، فقر، بیکاری و… در نقصان دست نامرئی بازار برشمرده شد.
آدام اسمیت«دست نامرئی مبنایی بود که آدام اسمیت -پدر علم اقتصاد- با تبیین آن در کتاب ثروت ملل، دانش اکانومی -اقتصاد- Economics را تعریف و تئوریزه کرد.»
در ادامه بخشی از این مصاحبه را میخوانید:
پیش از اجرای طرح پرداخت یارانه های نقدی برخی مدعی شدند که این پرداخت ها هرگز تورم ایجاد نمی کند. این اظهارات را چگونه ارزیابی می کنید؟
این یکی از همان بساطها و یکی از همان تحلیلهای قلابی است که از زمان اجرای طرح نئولیبرالی تعدیل ساختاری مطرح میشد. از آن زمان دلار ۷۰ ریالی به ۴ هزار تومان رسیده است! بحث این بود که اگر ما افزایش در قیمت ها داشته باشیم، به اتکای ایدئولوژی بازار آزاد، مدعی شدند که این افزایش تعادل را در اقتصاد برقرار میکند و وقتی تعادل برقرار شود دیگر افزایش قیمت نداریم و قیمتها پس از شوک دولتی به قیمتها در همان سطح باقی میماند. علت هم این است که این تفکر لیبرالی در اقتصاد معتقد است که یک دست نامرئی و یک مکانیزم طبیعی در اقتصاد وجود دارد که اگر تغییری به وجود بیاید، فوراً بازار دوباره به تعادل برمیگردد. این درحالی است که سالهاست ثابت شده که این دست نامرئی اساساً دیگر دچار آرتروز شده و دیگر معلول شده است.
این دیدگاه عواملی غیر از عرضه و تقاضا که بر قیمتها تاثیر میگذارد را در جامعهی ما در نظر نمیگیرد. اینها البته بخشی از انواع حمایتها از مردم است. دولت یازدهم نیز خواهناخواه با این بحث روبهرو است و صرفاً مجبور است میزان اثربخشی این نوع ابزار حمایت اجتماعی را در نظر بگیرد و برای آن بیاندیشد و کارآیی آن را ارتقا بدهد و معایب آن را رفع کند. این دولت میتواند بخشی از این پرداختها را به صورت غیرنقدی نیز انجام دهد.
منبع: کد آمایی