در اوایل قرن ۱۴ امور مالی ایتالیا در انحصار سه خانواده فلورانسی؛ باردی(baredi)، پروتزی(peruzzi)، آچیائولی(Acciauoli) بود. هرسه در دهه ۱۳۴۰ به علت نکول‌های دو مشتری عمده‌شان، شاه ادوارد سوم و روبرت( شاه مملکت ناپل) نابود شدند. برعکس این رباخواران؛ خاندان مدیچی با قدرت بالقوه‌شان یعنی رباخواری ظاهر شدند.
شاید هیچ خاندان دیگری به آن اندازه که خاندان مدیچی بر رنسانس اثر گذاشت، بر یک عصر اثر نگذاشته باشد. از این خانواده دو تن پاپ شدند(لئو دهم و کلمنتس هفتم) دو تن ملکه فرانسه شدند(کاترین و ماری دی مدیسی) و۳ تن دوک شدند. ( دوک فلورانس، دوک نمور، دوک توسکانی).
خانواده مدیچی صراف و عضو Arte de Cambio (اتحادیه صرافان) بودند. به این دلیل بانکدار شناخته شدند که مثل یهودی‌های ونیز در خیابان، روی نیمکت پشت میز، به کسب و ربا می‌پرداختند.
خاندان مدیچی تا پیش از دهه ۱۳۹۰ منطقا بیشتر گانگستر بودند تا بانکدار
خاندان مدیچی تا پیش از دهه ۱۳۹۰ منطقا بیشتر گانگستر بودند تا بانکدار. جماعتی خرده پا که بیشتر به خاطر خشونت، اندک شان سری میان سرها در آورده بودند تا فعالیت مالی بسیار. بین سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۶۰، پنج تن از آنان به علت ارتکاب جرایم بزرگ به مرگ محکوم شدند.
مدتی بعد جووانی دی بیتچی د مدیچی، که هدف او مشروعیت بخشیدن به مدیچی ها بود در ۱۳۸۵ مدیر شعبه‌ی رم بانکی شد. که قوم و خویشش، ویری دی کامبیو د مدیچی که در فلورانس رباخواری می‌کرد، به راه انداخته بود.
جووانی در رم بعنوان تاجرِ پول معروف شد. نظام پاپی از بسیاری جهات برای تجارت او ایده آل بود، چون پول های رایج مختلفی را به خزانه‌ی واتیکان وارد و از آن خارج می‌کرد.
آن عصر، عصر نظام‌های متعدد ضرب سکه بود، طلا، نقره، فلزهای کم بها، برای همین تجارت از راه دور یا پرداخت مالیات به سبب نیاز به تبدیل یک پول به پول دیگر پیچیده بود.
جووانی دید که در شهر خودش فلورانس، موقعیت های بهتر برایش وجود دارد، بنابراین در ۱۳۹۷ به آنجا برگشت. او در ۱۴۰۲ کسب و کارش را به کوزیمو پسرش واگذار کرد. در ونیز، رم، جنوا، پیسا، لندن و آوینیون؛ شعبه بانک تاسیس کرد.
یکی از ویژگی‌های کسب و کار مدیچی‌ها استفاده از cambium per literas(برات) بود که در قرون وسطا، یک راه تامین مالی تجارت بود. اگر تاجری مبلغی مقروض بود که نمی‌توانست تا خاتمه‌ی معامله‌ای در چندماه بعد، بصورت نقد پرداخت کند، بستانکار می‌توانست براتی در عهده ی بدهکار بکشد و از آن یا به حواله کرد خودش(بعنوان ابزار خرید) استفاده کند یا با کسر مبلغی، آن را نزدیک بانکدار نقد کند. از آنجا که مطالبه بهره توسط کلیسا، ربا تلقی و جرم شناخته می‌شد، می توانستند ازین معاملات سود ببرند. این جوهر کسب و کار مدیچی ها بود.
رمز قدرت مدیچی ها چه بود
رمز قدرت مدیچی ها بیش از آنکه حجم کارشان باشد، تنوع آن بود. در حالی که بانک های اولیه‌ی ایتالیایی ساختاری یکپارچه داشتند و نکول یک بدهکار براحتی زمینشان می‌زد، ساختار بانک مدیچی ها براساس شراکت چند جانبه با قراردادهای تجدید شدنی تشکیل شده بود. مدیران شعب بانک کارمند نبودند، شرکای جزء بودند که دستمزدشان یک سهم از منافع بود. این عدم تمرکز قدرت و مالکیت بود که بانک مدیچی را آنقدر سور آور کرد.
در ۱۴۵۸که پیوس دوم پاپ شد، کوزیمو پسر جووانی، عملاً دولت فلورانس بود. پاپ می گوید« شاه همه چیز اوست بی آنکه اسم شاه را داشته باشد» چرا که تصمیم جنگ و صلح و نظارت بر اجرای قوانین با کوزیمو بوده است.
پس از کوزیمو، نوه اش لورنتسوی، امور بانک را به دست گرفت. مدیچی ها اولین بانکدارانی بودند که کامیابی مالی آنها را به قدرت و مقام موروثی رساند.
البته انقیاد جمهوری فلورانس به قدرت یک خاندان بانکدار فوق ثروتمند، مخالفت نامحسوسی برانگیخت.در فاصله ۱۴۳۳ تا ۱۴۳۴، کوزیمو و بسیاری از تحت الحمایگانش از فلورانس به ونیز تبعید شدند.
در ۱۴۷۸، جولیانو، برادر لورنتوسوی در توطئه خاندان پاتتسی(pazzi) که برای پایان دادن به تسلط خاندان مدیچی بر فلورانس طرح شده بود، به قتل رسید. بانک نیز در نتیجه بی توجهی لورنتسو به کسب و کار و پرداختن به سیایت، دچار زیان شده بود.
از طرفی مدیران بانک های شعبه آوینیون و شعبه ی بروجس، قدرت گرفتند و خودسر شدند.بانک به نحو فزاینده ای به جلب سپرده اتکا کرد و درآمدهایش از صرافی و تجارت دچار نوسان شد. و اشتباهات و وام های پر هزینه نیز بر مشکلات افزود.
لورنتسو ناچارا به یک صندوق تامین مالی متعلق به شهرداری، شبیخون زد. و سرانجام در ۱۴۹۴ بحبوحه تهاجم فرانسه، خاندان مدیچی از فلورانس اخراج شدند.
الگوی نظام بانکداری ایتالیا
نظام بانکداری ایتالیایی الگوی آن دسته از ملل اروپای شمالی شد که در قرن های آتی به بزرگترین موفقیت های تجاری رسیدند، بخصوص هلندی ها و انگلیسی ها و سوئدی ها.
موج نوآوری های مالی تعیین کننده آتی با ظهور بانک‌های مرکزی پیشگام در آمستردام و لندن و استکهلم جاری شد
منبع: خلاصه شده توسط نهضت از کتاب برامدن پول(تاریخ مالی جهان) اثر نایل فرگوسن.
این مقاله رو هم بخون: بانک مبتنی بر یک اصل و گزاره فقهی در دین یهود است
