با توجه به تغییر قالب سایت و تغییراتی در بخش های گوناگون، مشکلاتی در بخش های گوناگون بوجود آمده که در حال رفع این مشکلات و بازسازی بخش های آسیب دیده هستیم. از شکیبایی شما متشکریم.

رخصت را تبدیل به سنّت کرده‌ایم-3

حجت الاسلام و المسلمین مبشرّی عارف  مطالعات اقتصادی خود را در حوزه و دانشگاه پی می گیرد . ایشان از محضر اساتیدی چون حضرات آیات مکارم شیرازی ، هاشمی شاهرودی و حائری شیرازی (دامت برکاتهم اجمعین) بهره برده است و با توجّه به ضرورت زدودن ربا از جامعه به نقد وضعیّت بانک های کشور می پردازد. از اینرو در مصاحبه با استاد به نقد و بررسی وضعیّت بانک بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پرداختیم .

بخش سوم و پایانی مصاحبه خدمت شما مخاطبان محترم تقدیم می گردد.

رخصت را به سنت تبدیل کرده ایم بانک و ربا

– با توجه به اینکه بانک ریشه در اهداف و منافع غیر شرعی یهود دارد آیا بانک می­تواند ابواب فقهی مانند بیع، مضاربه، مساقات، جعاله و … اجرا کند؟

من فکر کنم در جواب سوال 3 این مطلب هم روشن شده باشد. اهداف آنها با روش اجرایی ما کاملاً باید متفاوت باشد. ما با مدیریتی که می­کنیم چه پول کالایی و چه اعتباری باشد می­توانیم بیع و مضاربه و مساقات و جعاله را اجرا کنیم. منتها از اول باید بر اساس موقعیت و نوع پولی که داریم موضوع را بشناسیم بعد فتوا بدهیم. بسیاری از فتواهای فعلی هیچ ربطی به پول اعتباری ندارد بلکه مربوط به پول کالایی است ولی متاسفانه بدان توجه نشده است چون موضوع را نشناختند. به قول استاد معزز حضرت آیت­ الله حائری شیرازی حفظ الله (که جا دارد اینجا عرض کنم که از ایام نوجوانی تا امروز حق حیات گردن اینجانب دارند و بسیاری از مطالب گفته شده اگر چه در مواردی حقیر مطلب دیگری به ذهنم رسیده. ولی جرقه و فکرش را معظم له در ذهنم ایجاد کرده­اند و یکی از دغدغه­های مهم ایشان احیاء پول اسلامی است.)

ایشان یک وقت می­فرمود: امام راحل به بانکدارها فرمود: کاری کنید که پول کار نکند در اسلام پول کار نمی­کند. امام راحل بر اساس کار نکردن پول پول را مال می­دانند. و فتوا می­دهند که اگر کسی 2000 هزار تومان 50 سال پیش از کسی طلب دارد. همین که 50 سال گذشته همان 2000 تومان بدهید. اما اگر کسی از بانکدارها به امام راحل می­گفت که آقا جان پول کار می­کند معلوم نبود دیگر این فتوا باشد. پس برای اجرای بیع، مضاربه، مساقات و تمام احکام معاملات باید اول موضوع شناسی را دقیق به پایان برسانیم بر اساس آن مدیریت کنیم و فتوای کارشناسانه بدهیم.

5- تاثیر بانک را در سبک زندگی چگونه ارزیابی می­کنید؟

 اگر بانک فعلی منظورتان هست، بسیار زیاد. مزاحی کنم (اگر موبایل همراه اول است بانک­ها تکیه گاه اول مردم هستند) حال اگر این پشتوانه خدای ناکرده لقمه حلال به دست مردم ندهد. و مردم را مجبور به پرداخت دیرکرد و جریمه و تهدید به زندان و فروش خانه کند و … مقدرات مردم را تغییر می­دهد. فقیر را فقیرتر می­کند غنی را غنی­تر. مردم به امید وام به دام می­افتند. برای گرفتن یک وام ازدواج چقدر به دنبال ضامن می­روند، عده­ای دیگر کسب و کارشان را تعطیل کرده­اندو سود می­خورند عده­ای دیگر دلال وام شده­اند و از مردم درصدی می­گیرند تا پیگیری وام را برعهده گیرند. اما تمام این مشکلات یک طرف آثار وضعی آن طرف دیگر. وقتی در واقعه­ی کربلا انسان مطالعه می­کند. وقتی حضرت می­خواست مشکل اشقیاء کربلا را بیان کند. دلیل این همه شقاوت و بد رفتاری­ها را آثار آن لقمه­های حرامی می­داند که شکمشان را پر کرده بود. لقمه­ی حرام جهل مرکب می­آورد. فهم را از انسان می­گیرد. شاید بتوان به جرأت گفت ریشه­ی همه­ی بداخلاقی­ها لقمه­ی حرام است و بالاترین لقمه حرام ربا است. قران کریم هر نوع ربا خواری را در جامعه اسلام تحریم می­کند (به جز موارد استثناء)تا آنجا که در آیات 275 تا 279 سوره مبارکه بقره، آیه 161 سوره نساء، آیه 39 سوره رم، آیات 130 و 131 سوره آل عمران به شدت رباخواری را نهی می­کندو به رباخواران از ناحیه خدا و رسولش اعلام جنگ می­کند و خدا وعده کرده که سود ربا را نابود می­کند و به صدقات برکت می­دهد و ربا خوار را از نوع کفار معرفی می­کند. یکی دیگر از اثرات ربا مسئله­ی بیکاری در جامعه است. وقتی ربا افزایش یابد طبیعتاً هزینه سرمایه گذاری افزایش می­یابد در نتیجه تولید کنندگان تمایل کمتری به تولید دارند. چرا که باید محصولاتشان بیش از بهره­ پرداختی فروش رود تا سودی برند. در نتیجه همین باعث کاهش تقاضا برای جذب کارگران (جهت سود بیشتر تولید کننده در آن مقطع) و بیکاری می­شود.

البته همین بانک فعلی از جهاتی هم به زندگی مدرنیته فعلی کمک کرده همین عابر بانک­ها و روش پرداخت قبوض، وامها و … از جمله فوائد صوری آن است که نمی­شود از آن یاد نکرد ولی رسالت اصلی بانک­ها این خدمات نیست. در پایان هم باید عرض کنم خود بانک منظور نیست. سیاست­گذاری­های بانکها منظور است. اگر ما با سیستم ربوی به صورت عینی و محسوس مبارزه نکنیم و شیوه مدیریتی آن را اصلاح نکنیم روز به روز به سمت نابودی پیش خواهیم رفت. حماسه اقتصادی که رهبر فرزانه امسال را به این نام مزین فرمودند یعنی یک انقلاب اقتصادی و این انقلاب محقق نمی­شود جز با مدیریت کارشناسان که در جواب سوال سوم چگونگی آن را عرض کردم.

5- ممانعت از جنگ با خدا در حوزه و دانشگاه و جامعه نیاز به چه اقداماتی دارد؟

به سرعت سیستم بانکی باید اصلاح شود. اولین اقدام حوزه و دانشگاه تکلیف نوع مدیریت را مشخص کنند. در مدیریت پول اعتباری فعلی اولین گام پیشنهاد اعلام تثبیت قیمت­ها و حقوق­ها و … مثلاً در مدتی معین یک تا سه سال. بر همان مبنا که در جواب سوالات قبل مطرح کردم. دومین اقدام در مدیریت پول کالایی ایجاد پشتوانه ثابت کالایی و بر مبنای آن قشر و توزیع پول اعتباری با این اقدامات انشاءالله حوزه و دانشگاه از اعلان جنگ با خدا و رسول جلوگیری می­کنند. البته جامعه نیز باید با دولت هماهنگ باشدو حافظ حدود الهی باشد که این با فرهنگ سازی در جامعه و نظارت دقیق تحقق پیدا می­کند.

در پایان چند پیشنهاد خدماتی بانکی هم دارم که در مدیریت جامعه در ایجاد سیستم بانکداری اسلامی بسیار کمک می­کند. انشاءالله.

اولاً پول داخلی را فقط به صورت کارتی دیجیتالی تبدیل کنیم و اسکناس را حذف کنیم و تمام معاملات بر همان اساس انجام شود. این کار برای مدیریت اقتصادی کشور بسیار مفید است. اولاً وقتی فقیری به کسی مراجعه می­کند شما با یک صورت حساب متوجه می­شوی که وی فقیر است یا نه. ثانیاً دزدی و سرقت تقریباً در امور نقدی مهار می­شود. ثالثاً دیگر کسی قادر به مخفی کردن پول نیست. چون پول کاغذی وجود ندارد و تبدیل به هر کالایی شده باشد سر نخ آن را با کارت کشیدن بوده است. بعضی ممکن است اشکال شرعی به این مسئله وارد کنند که پس مالکیت خصوصی چه می­شود. در جواب عرض می­کنیم که نظارت غیر از تجسس است. حاکم اسلامی در تقسیم مثلاً یارانه­ها دقیقاً می­داند به چه کسی چه مقدار بدهد و چه کسی نیاز به آن مقدار نیست البته این خلاصه است. انشاءالله توفیق باشد در جلسات دیگر مفصل بدان بپردازیم.

ثانیاً هر مولودی که به دنیا می­آید مثل شناسنامه و کارت ملی یک کارت عابر بانک مرکزی که در آن در هر بانک یک شماره حسابی داشته باشد . و هر ایرانی یک عابر بانک مرکزی داشته باشد منتها در آن وقتی وارد هر بانکی می­کند بتواند یک حساب در آن باشد نه این که 10 تا کارت داشته باشد بعضاً در یک بانک دو کارت. این خدمت هم به نفع مسئولین است و هم به نفع مردم. و مدیریت اقتصادی کشور امیدوارم موفق و موید باشید.

والسلام